ポーランドのキノコ方言集

最近、ポーランド語のキノコ名を収集した以下の本を見る事ができた。
Polskie ludowe nazwy grzybów / Barbara Bartnicka-Dąbkowska. -- Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964. (Prace językoznawcze ; 42).
国内で所蔵している図書館は余り多くないので、盤菌類の部分だけでも備忘録として書き留めておく事にした。
全部で60種ほどのキノコのポーランド名が広く収集されていて
担子菌類ではイグチ類とテングタケ類が目立つが子嚢菌では次の５種が調査対象となっている。

Aleuria aurantia [上記文献では Peziza aurantia, ヒイロチャワンタケ, ポーランド語名 kustrzebka pomarańczowa]
Morchella conica [トガリアミガサタケ, ポーランド語名 smardz stożkowaty]
Gyromitra esculenta [シャグマアミガサタケ, ポーランド語名 piestrzenica kasztanowata]
Tuber aestivum [夏トリュフ, ポーランド語名 trufla letnia]
Choiromyces meandriformis [和名なし（シロトリュフ類）, ポーランド語名 piestrak jadalny]

ポーランド名は学名と同様に二名方式になっている。
挙げられたそれぞれのキノコの地方名を列記しておく。

Aleuria aurantia （１２語）
dzieżka, huba psia, kociołek, kurka pomarańczowa, kustrzewka, mentelnik, morelki, pieńki, świńskie ucho, torynka,
torynka pomarańczowa, żółtoszka.

Morchella conica （５２語）
bedłka psia, bedłka pszczela, bździel, cierniówka, fifka, gąsienica, grzyb śmierdzący, horach, huba dymna, huba dziwna,
indyczka, kołpak, kozia broda, koźle bródki, kukucka, kurbonki, kusiok czubaty, kwietniówka, lerchy, ler,
majówka, murchel, murchel majowy, mursze, muszora, muszorka, paluszek, panna bedłka, smardz, smardzle,
smardzle polne, smardzyk, smarkatka, smarnie, smarszcz, smarz, smarżdż, smarżdżek, smarże, smarżek,
smarżok, smorkle, smorszok, sowa, sójka, sówka, szmorchun, szpicmorchla, śmardz, śmierdziel,
wrona, zmarzlak.

Gyromitra esculenta （４２語）
babie uszy, babskie uszy, baran, bździel, filut, grzyb drewniany, grzyb marszczany, kędziorka, korpak, kubanki,
kuśtok, ler, majówka, morszczok, murchawka, murchel, murchel prawy, murchlica, pazdurek, pniakówka,
pniówka sosnowa, pomurchel, pomurchle, smardz, smardz ciemny, smardzle, smarszcz, smarszczki, smarz, smarzdz,
smarżdż, smarżdżek, smarże, smorkle, smorszok, smurżki, szmorchun, śmardz, śmardz majowy, śmierdziel,
ucho, uchnal.

Tuber aestivum （３４語）
buła, grochacz, grzyb dziki, grzyb rosołowy, kanior, kartofel, kartofel dziki, kurzawka, murchel, murchel brązowy,
pęp, piestrak, puchara, puchówka, pyrki, ruchle, smarcle, smarżdż żytni, tropfelki, trucha,
truchla, truchle, trufel, trufel czarny, trufla, trufla biała, trufla czarna, trufla letnia, trufle, truflica,
tryfle, turfle, ziemniak grzybowy, ziemne serce.

Choiromyces meandriformis （４８語）
babka, buła, burda, bycze jajo, bycze jajko, horasz, jajko, kaezka, kanior biały, kartofla zajeza,
kartofle dzikie, kobylaka, kobyle bździny, kocie jajo, kopak, kurzawka, kurzawka ropna, murchel biały, pęp, pierprznik,
piestrówka, piestrzak, pruchawka, psiukawka, pucha, puchacz, puchara, puchawka, puchówka, purchawka,
purchówka, purfa, pyrki, ruchle, smarżdż pszeniczny, truch, truchla, truchle, trufel, trufel biały,
trufla, trufla biała, trufle, tryfle białe, zajęczy chleb, ziemniak, ziemniak grzybowy, ziemne serce.

同じ単語で複数のキノコを表している事もあるが、一般に地方名が多いキノコはよく親しまれているものだと考えていいと思う。
アミガサタケ類とシャグマアミガサタケはヨーロッパではよく食べられているキノコなので地方名が多いのは納得がいくが、
Choiromyces meandriformis の地方名の多さが目を引いた。握り拳ほどの地下生菌だがポーランドではそんなにポピュラーなキノコなのだろうか。

(2008.10.15 記)